واریس یکی از مشکلات رایج در سیستم عروقی است که به دلیل ضعف در عملکرد دریچه‌های رگ‌های وریدی ایجاد می‌شود. برخی از شغل‌های مستعد واریس به دلیل ویژگی‌های خاص خود، افراد را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به واریس قرار می‌دهند. افرادی که در شغل‌هایی با ایستادن یا نشستن طولانی‌مدت مشغول هستند، بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند. در این مقاله به بررسی شغل‌های مستعد واریس و همچنین راه‌های پیشگیری از آن می‌پردازیم.

1. واریس چیست و چرا ایجاد می‌شود؟

واریس به دلیل ناتوانی دریچه‌های وریدی در هدایت صحیح خون به سمت قلب ایجاد می‌شود. هنگامی که این دریچه‌ها ضعیف شوند یا به درستی کار نکنند، خون در رگ‌ها به عقب بازمی‌گردد و باعث تورم و گشاد شدن آن‌ها می‌شود. رگ‌های واریسی معمولاً در پاها ایجاد می‌شوند و به صورت رگ‌های برجسته و پیچ‌خورده در زیر پوست دیده می‌شوند.

2. شغل‌های مستعد واریس

بسیاری از شغل‌ها به دلیل شرایط کاری خاص، باعث افزایش فشار روی رگ‌های پا و در نتیجه خطر ابتلا به واریس می‌شوند. برخی از این شغل‌ها شامل موارد زیر هستند:

2.1. معلمان

معلمان به دلیل ایستادن طولانی مدت در کلاس درس برای تدریس به دانش‌آموزان، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به واریس هستند. ایستادن مداوم می‌تواند باعث افزایش فشار در رگ‌های پا شود و منجر به اختلال در گردش خون شود.

2.2. پرستاران و کادر درمان

افراد شاغل در حوزه بهداشت و درمان، به‌ویژه پرستاران، به دلیل نیاز به ایستادن طولانی مدت یا جابه‌جایی بیماران، به طور مداوم بر روی پاهای خود فشار می‌آورند. این فشار می‌تواند باعث بروز واریس در آن‌ها شود.

2.3. فروشندگان و کارمندان فروشگاه

کارمندان فروشگاه‌ها و فروشندگان به دلیل ایستادن طولانی مدت پشت پیشخوان یا در فروشگاه، مستعد ابتلا به واریس هستند. این افراد به طور مداوم مجبور به ایستادن در یک موقعیت خاص هستند که این وضعیت فشار زیادی بر رگ‌های پا وارد می‌کند.

2.4. آرایشگران

آرایشگران نیز به دلیل ایستادن طولانی‌مدت در یک موقعیت ثابت هنگام ارائه خدمات به مشتریان، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به واریس قرار دارند. ایستادن مداوم و بی‌حرکت باعث افزایش فشار بر رگ‌های پا می‌شود و جریان خون را مختل می‌کند.

2.5. آشپزها و کارکنان رستوران

آشپزها و دیگر کارکنان رستوران‌ها نیز معمولاً ساعات طولانی در آشپزخانه و در حالت ایستاده به سر می‌برند. فشار زیاد بر رگ‌ها به دلیل ایستادن طولانی مدت در این حرفه، یکی از عوامل خطر برای ایجاد واریس است.

2.6. کارمندان اداری

برخلاف شغل‌هایی که ایستادن طولانی مدت خطرناک است، نشستن طولانی مدت نیز می‌تواند منجر به واریس شود. کارمندان اداری که به دلیل نیاز شغلی بیشتر ساعات کاری خود را پشت میز و در حالت نشسته می‌گذرانند، در معرض خطر هستند. نشستن طولانی مدت باعث کاهش جریان خون در پاها و ایجاد فشار بر رگ‌ها می‌شود.

2.7. خلبانان و مهمانداران هواپیما

افراد شاغل در صنعت هوانوردی، به ویژه خلبانان و مهمانداران هواپیما، به دلیل تغییرات فشار هوا و نشستن یا ایستادن طولانی‌مدت در شرایط محدود، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به واریس قرار دارند.

2.8. کارگران کارخانه

کارگران کارخانه به دلیل ایستادن یا نشستن طولانی مدت در یک موقعیت ثابت و تکراری، ممکن است به واریس مبتلا شوند. فعالیت‌های تکراری و فشار طولانی بر پاها می‌تواند باعث کاهش جریان خون و بروز واریس شود.

3. چگونه می‌توان از شغل‌های مستعد واریس جلوگیری کرد؟

برای جلوگیری از واریس در شغل‌هایی که مستعد ایجاد این بیماری هستند، می‌توان از راهکارهای زیر استفاده کرد:

• استفاده از جوراب‌های فشاری: جوراب‌های فشاری به بهبود گردش خون در پاها کمک می‌کنند و از ایجاد واریس جلوگیری می‌کنند.
• تغییر وضعیت بدن: افرادی که مجبور به ایستادن یا نشستن طولانی‌مدت هستند، باید به طور منظم وضعیت بدن خود را تغییر دهند و از ایستادن یا نشستن در یک حالت ثابت برای مدت طولانی خودداری کنند.
• ورزش منظم: تمرینات ورزشی منظم به بهبود جریان خون و تقویت عضلات پاها کمک می‌کند و از بروز واریس جلوگیری می‌کند.
• استراحت دادن به پاها: در صورت امکان، افراد باید در فواصل زمانی منظم به پاهای خود استراحت دهند و آن‌ها را بالاتر از سطح قلب قرار دهند تا گردش خون بهتر شود.
• پوشیدن کفش‌های مناسب: استفاده از کفش‌های راحت و مناسب که فشار زیادی به پاها وارد نکند، می‌تواند خطر ابتلا به واریس را کاهش دهد.

4. درمان واریس ناشی از شغل‌های پرخطر

در صورت ابتلا به واریس، روش‌های مختلفی برای درمان وجود دارد که بسته به شدت بیماری و نیاز فرد متفاوت است. برخی از روش‌های درمان واریس شامل:

• اسکلروتراپی: در این روش، محلولی به داخل رگ‌های واریسی تزریق می‌شود که باعث بسته شدن آن‌ها می‌شود.
• لیزر درمانی: استفاده از لیزر برای از بین بردن رگ‌های واریسی و بهبود ظاهر پوست.
• جراحی: در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن رگ‌های واریسی باشد.
• رادیوفرکانسی: این روش با استفاده از امواج رادیویی به بسته شدن رگ‌های واریسی کمک می‌کند.

5. آیا واریس به طور کامل قابل پیشگیری است؟

اگرچه رعایت نکات پیشگیرانه می‌تواند خطر ابتلا به واریس را کاهش دهد، اما این مشکل به طور کامل قابل پیشگیری نیست. عوامل وراثتی، سن و جنسیت نیز در ایجاد واریس نقش دارند و نمی‌توان آن‌ها را کنترل کرد. با این حال، انجام فعالیت‌های فیزیکی منظم، استفاده از جوراب‌های فشاری و استراحت دادن به پاها می‌تواند خطر ابتلا به واریس را به میزان زیادی کاهش دهد.

نتیجه‌گیری

بسیاری از شغل‌ها به دلیل شرایط خاص کاری، افراد را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به واریس قرار می‌دهند. شغل‌هایی که نیاز به ایستادن یا نشستن طولانی مدت دارند، به ویژه معلمان، پرستاران، فروشندگان و کارمندان اداری، شغل‌های مستعد واریس هستند. با رعایت نکات پیشگیرانه مانند استفاده از جوراب‌های فشاری، تغییر وضعیت بدن و انجام ورزش‌های منظم می‌توان خطر بروز واریس را کاهش داد. در صورت ابتلا به واریس، مراجعه به پزشک و استفاده از روش‌های درمانی مناسب ضروری است.

منابع

1. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/varicose-veins/symptoms-causes/syc-20350643
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3218874/
3. https://www.webmd.com/dvt
4. https://www.nhs.uk/conditions/varicose-veins
5. https://www.healthline.com/health/varicose-veins
6. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5476932/
7. https://www.uptodate.com/contents/varicose-veins-prevention-and-risk-factors
8. https://www.marchofdimes.org/pregnancy/varicose-veins-and-swelling-in-pregnancy.aspx
9. https://www.clevelandclinic.org/health/varicose-veins-and-risk-factors
10. https://www.uptodate.com/contents/varicose-veins-treatment-options